'Meisje met de parel van de hand voor twee gulden en dertig cent'
'Meisje met de parel van de hand voor twee gulden en dertig cent'
Bij binnenkomst in de kamer van de veilingmeester van het Venduehuis valt het direct op. Er staat een schilderij tegen de muur dat zomaar een Van Gogh zou kunnen zijn. Cypressen in een wild, golvend landschap. Expressief als zijn bloemenvelden. Alleen het licht ontbreekt.
Veilingmeester en taxateur Chris Vellinga glimlacht. ‘De eigenaar is er natuurlijk van overtuigd. Het is net binnen. We gaan het in ieder geval nader bekijken. Maar op het eerste gezicht denk ik meteen van niet. Een Van Gogh herken je onmiddellijk, dat voel je. Ik heb hier die sensatie een keer meegemaakt, toen iemand met een echte tekening van Van Gogh op de proppen kwam. Dat overkomt je niet vaak.’
Chris Vellinga weet niet of die sensatie er 130 jaar geleden ook was, toen op een veiling een klein schilderij te koop werd aangeboden. Het schilderij uit 1667 werd Meisje met de parel genoemd en dook in 1881 op in het Venduehuis van Den Haag. De schilder was onbekend, maar het verhaal gaat dat Victor de Stuers, ambtenaar voor kunsten in Den Haag, vermoedde dat het een Vermeer was. De Stuers en zijn buurman, kunstverzamelaar Arnoldus Andries des Tombe, spraken af niet tegen elkaar op te bieden.
‘Verzamelaar Des Tombe deed de gok en verwierf het schilderij voor het luttele bedrag van twee gulden en dertig cent’, vertelt Chris Vellinga, ‘geen geld dus, hoewel iedere cent telde toen. Maar het wás wel het Meisje met de parel!’ Bij de restauratie van het verwaarloosde werk ontdekte men in de linkerbovenhoek de signatuur van Johannes Vermeer. Nu hangt het al weer een eeuw in het Mauritshuis en is het Meisje onbetaalbaar mooi en wereldberoemd.
Omdat het Mauritshuis wordt vernieuwd, is het Meisje met de parel op wereldreis. Eerst is zij nog als eregast te bewonderen in het Gemeentemuseum tussen honderd topstukken uit de collectie van het Mauritshuis. Van 28 april tot 29 mei. Daarna gaat de publiekslieveling op tournee naar Japan en de Verenigde Staten.
Intussen bereidt het Venduehuis zijn 200-jarig bestaan voor. Met tal van activiteiten. Chris Vellinga, verantwoordelijk voor de schilderijen, aquarellen en tekeningen, werkt mee aan de voorbereiding van de tentoonstelling ‘200 jaar Venduehuis’, die 9 mei in het Haags Historisch Museum wordt geopend. Het wordt een bloemlezing van bijzondere schilderijen die ooit in het statige huis aan de Nobelstraat geveild zijn. Onder de sprekende titel Verkocht!
In januari 1812 was de allereerste veiling in het Venduehuis der Notarissen. Twee eeuwen later is er een lustrumveiling, ook in mei 2012. Daar worden Haagse topstukken verwacht. ‘We kijken natuurlijk altijd uit naar verrassingen. We zoeken ernaar. Het zijn en blijven spannende speurtochten. Je hoopt natuurlijk altijd op een sensatie, net als toen met het Meisje met de parel.’
