het Hofkwartier nr 6 winter 2012 > Mijn veilige plek en die van jullie

Mijn veilige plek en die van jullie

Column

Mijn veilige plek en die van jullie

Terwijl majesteit aan haar kersttoespraak schrijft, ben ik niet in haar buurt. Dat zal iedereen begrijpen. Ze heeft rust en stilte nodig. Zij is er altijd geconcentreerd mee bezig. Zij schudt het niet zomaar uit haar koninklijke mouw. Ze wikt en weegt haar woorden om een balans te vinden tussen hoofd en hart, tussen verstand en gevoel,tussen betekenis en warmte.

Als hofnar heb ik daar bewondering voor. Omdat haar woorden ernstig zijn, maar nooit gedragen of verheven klinken. Zij heeft wat te vertellen en heeft een uitgesproken mening. Haar kersttoespraken gáán ergens over. En dat zal dit jaar weer zo zijn, dat weet ik.

Al ben ik een hofnar, ik ben geen held in spreken in het openbaar. Ik ben hofnar achter de schermen en meer van de terloopse invallen. Ik ben een vrolijke influisteraar. Op hoorbare afstand van majesteit natuurlijk. En voor een ruim gehoor wil ik nog wel eens opgewekt overdrijven, ergens de draak mee steken, om lachers op mijn hand te hebben. Ik zorg voor het goede humeur, een kwinkslag en af en toe een tikkeltje luim, zoals dat hier wel eens ouderwets klinkt: ernst en luim.  

Jullie mogen best weten dat ik haar kersttoespraken bewaar. Ze vormen bij elkaar een eenheid, bijna als een zelfportret, dacht ik laatst. Ik lees er regelmatig in terug en zie haar dan voor me: telkens wat ouder en wijzer, als ik dat zo zeggen mag. Vorig jaar bijvoorbeeld maakte zij zich zorgen over hoe we met z'n allen omspringen met de natuur. Ze zei het helder en sterk: 'De aarde die het leven voedt, maar niet voor zichzelf kan spreken, moet een stem krijgen. In alle kleine en grote beslissingen zal die moeten door-klinken.  Ook het leven van wie na ons komen, staat op het spel.'

Haar kersttoespraak van twee jaar geleden blijft bijzonder omdat zij opriep tot verbondenheid. Ze zei dat wij samen moeten proberen angst en argwaan te overwinnen om een balans te vinden tussen 'wij' en 'zij'. 'Wanneer mensen het vertrouwde niet meer herkennen, groeit wantrouwen. Maar geduld, respect en saamhorigheid kunnen tegenwicht bieden.' Zij drukte ons allemaal op het hart  'dat we deel uitmaken van een samenleving waarin iedereen behoefte heeft aan een veilige plek.' En dat 'het gevaar bestaat dat het gemeenschappelijke wordt verzwegen en verschillen worden uitvergroot'.

Volgens haar moeten mensen bereid zijn de eigen vooroordelen onder ogen te zien: 'Behandel anderen zoals u wilt dat zij u behandelen,' zei ze. Ik zit dicht bij haar in de buurt en dat is al jaren een 'veilige plek'. En soms moet je dingen bewaren. Om ze niet te vergeten. Dat hoort ook bij een hofnar. Net als bij jullie. Want dat is toch de beste wens voor het nieuwe jaar: het Hofkwartier als een veilige, vertrouwde plek. En een vrolijke natuurlijk.